Tempels en huizen op palen

Hoog tijd om de volgers weer even bij te praten over onze belevenissen van de afgelopen twee dagen
Dinsdag 31 januari 2012
Vandaag een culturele dag die volledig in het teken staat van de tempels van Angkor. Angkor is 500 jaar lang (899 – 1400 na Chr.) de hoofdstad van Cambodja geweest voordat de residentie werd verplaatst naar Phnom Penh.
Cor en Giulio vinden het belangrijk dat we naast het bouwen we meer begrip krijgen van het land en de mensen waarvoor we uiteindelijk zijn gekomen. Een bezoek aan de tempels van Ankor mag dan uiteraard niet ontbreken. Onze gids Piseth brengt ons als eerste naar, volgens zijn begrip de mooiste tempel, de tempel van Angkor Bayon. Deze tempel is beroemd vanwege de 54 torens met op elke toren 4 gezichten van Boedha. Deze gezichten staan voor de vier eigenschappen van Boedha, charity, compassion, justice and sympathy. De tempel zelf meet op het eerste niveau 140 x 140 meter en bevindt zich binnen een soort vesting 3 bij 3 kilometer. De huizen van de koninklijke familie die zich op het tempelcomplex bevonden wisten zich beschermd door de krokodillen in de omringende gracht. Na vele Kodakmomenten verplaatsen we ons via het Elephant terrace, van waaraf de koning parades afnam en zijn soldaten uitzwaaide wanneer zij via de Oostpoort van het complex ten strijde trokken naar de tempel van Ta Phrom. Dit voormalige klooster (the Royal Monastary) is de één na grootste van het Angkor complex en voert een haat liefde strijd uit met de Spong, een boom die groeit op de stenen. Het hout van deze boom is heel poreus en heeft voldoende aan het vocht uit de lucht om te groeien. Maar tempel en bomen kunnen niet meer zonder elkaar. Zouden de bomen gekapt worden dan valt de samenhang tussen de stenen weg en is de verwoesting compleet.
Tijd voor lunch, op weg naar de uitgang van het tempelcomplex gaat bij Henk de telefoon, we hebben Peter van Balgooibij Ta Phrom laten staan. Iemand heeft niet opgelet. (Lies?!)
Peter krijgt het advies om met een tuktuk de achtervolging in te zetten, de afstand naar het restaurant is te overzien. De lunch ziet er niet alleen smakelijk uit, het smaakt ook voortreffelijk, de plaatjes die we vooraf thuis kregen voorgeschoteld hebben ons niet bedrogen. De koffie laat echter op zich wachten wanneer de stroom uitvalt, maar dit schijnt niet iets abnormaals te zijn.
De middag staat geheel in het teken van de tempel van Angkor Wat. Het grootste tempelcomplex op aarde, en uiteraard genoteerd op de werelderfgoedlijst, is de mooiste van de Khmer tempels en wordt gezien als een van de belangrijkste monumenten uit de oudheid. De tempel is gebouwd in een relatief korte periode ( 1113 – 1150 na Chr.) tijdens de regering van de toenmalige koning Suryavarman II. In de galerij van de pelgrims krijgen we uitleg over de in de harde zandsteen aangebracht reliëf tekeningen. Wat er van is blijven hangen is dat in de eeuwig durende strijd tussen de goden en de duivel, de goden altijd van links komen en de duivel of het kwaad van rechts.
Voor een bouwer is het veel interessanter om te zien hoe hier met natuursteen meters overspanning worden overbrugd, terwijl wij in de westerse oudheid meer gebruik maakten van de boogwerking om krachten op te vangen.
Terug in het hotel krijgen we drie kwartier om ons even op te frissen. Na het diner is het nog geen bedtijd en de verhalen over Thaise massage klinken veel te uitnodigend. Terwijl het grootste deel van het gezelschap zijn nagels, voeten of rug laat verwennen plonzen Dieni, Daan en Peter met hun onderdanen in een bak met guppies. Weer eens een totaal andere manier om je huid te laten scrubben. Naast deze lichamelijke verwennerij trekt een deel verder de stad in om getuige te zijn van hoe Henk de Jackpot wint, anderen vinden het welletjes voor vandaag en gaan per tuktuk terug naar het hotel.
Woensdag 1 februari 2012
Vandaag moeten we weer verkassen. Voor ons ligt een tocht van 314 kilometer waar we zeker 8 ½ uur over gaan doen. We zijn nog geen half uur onderweg als we de hoofdweg verlaten. Vrij snel neemt de bebouwing toe en de huizen kruipen steeds dichter naar de weg. Het asfalt fungeert niet alleen als rijbaan maar ook als speelplaats voor de kinderen. In de bermen zitten hele families kleine, vers gevangen, visjes uit de visnetten te slaan om die vervolgens op lange doeken half op de weg, half in de berm te drogen te leggen. Om de wereld die we nu binnentrekken te kunnen beschrijven is pen en papier niet meer voldoende. Het asfalt houdt op en de weg is nog slechts een dijk en de aanliggende houten huizen rusten op een wirwar van hoge palen. De “begane grondvloer” ligt nog een stukje hoger dan de hobbelige dorpsweg. Volgens onze gids heeft asfalteren hier geen zin; in het najaar zal hier alles onder water staan. Nu in de droge periode wordt het land, dat droog gevallen is, bewerkt, gezaaid en geoogst; bonen, meloenen, sesam… Landbouw is naast de visvangst de belangrijkste bron van inkomsten. De open constructies van de huizen gunt ons een blik in het “dagelijkse leven”. Dit staat toch wel mijlen ver van onze eigen leefwereld af. Zelfs het contrast met Siem Reap is schokkend om te ervaren. Zo niet voor Piseth, onze gids, hij is hier geboren en getogen in het dorp Rotiang, één van de elf die samen de gemeente Kampong Khleang Commune vormen. We stoppen en verwisselen de bus voor een rondvaartboot. Nu zien we de lintbebouwing vanaf het water. Het beeld van de paalhuizen gaat over in akkertjes en uiteindelijk komen we uit op het grote meer Tonle-Sap (River-fresh) dat nu, in het droge seizoen 150 bij 30 km groot is. Tijdens het regenseizoen vult het meer zich verder tot vier maal het huidige oppervlak. Niet alleen met regenwater maar ook met smeltwater vanuit Tibet wordt door de Mekong River aangevoerd. Het waterpeil van het meer stijgt met 8 – 9 meter. De noodzaak voor onze huizenbouw op palen begint steeds meer tot ons door te dringen.
Na in een wegrestaurant de lunch genoten te hebben, na zoveel vis in de ochtend kozen de meesten maar voor fish and chips, hebben we nog de helft van de afstand voor de boeg. De route verloopt door het vlakke land van Cambodja. De route is verre van eentonig; kapitale villa`s, armoedige optrekjes, winkels en werkplaatsen worden afgewisseld door groene dan wel ondergelopen landerijen.
Plaspauze, tenminste dat was de bedoeling. Maar de beschikbare tijd gaat op aan bewondering voor Ron en Daan, terwijl wij grillend staan toe te kijken of een tros bananen scoort nuttigen zij een gefrituurde vogelspin…DAPPER. Eénmaal weer op weg staat Joan nog steeds op knappen.
Het begint al een beetje te schemeren als we in Phnom Penh aankomen. We worden afgezet aan de kade en onze door elkaar geschudde lichamen kunnen op het water even tot rust komen. Onder het genot van een drankje zien we de zon achter de sky-line van Phnom Penh wegzakken.
Terug aan de wal brengen een vijftal tuktuks ons naar ons logeeradres, een snelle douche want om acht uur gaan we weer aan tafel.
Vanavond maken we kennis met nog een tweetal andere Stichtingen die ondersteunend werk verrichten in Cambodja; De Stichting Brug en Ideas at Work. Volgens Cor zijn er alleen al vanuit Nederland een 15-tal stichtingen actief die proberen met kleine beetjes de levensstandaard van de Cambodjanen te verhogen. Vooral schoon drinkwater is daarbij een speerpunt.