De Varkensbaai

Woensdag 26 oktober 2016

De geplande vertrektijd van 08.30 wordt vandaag niet gehaald. Het ligt niet aan het inpakken van de koffers, daar hebben we redelijk wat ervaring mee. Maar Yoeri had ons er al wel voor gewaarschuwd dat de liften in Hotel Havana Libre er soms een eigen leven op nahouden. Maar tot nu toe was het aldoor redelijk goed gegaan. Om 08.10 staan we op onze verdieping klaar en roepen de lift op. Twintig minuten later staan we er nog. In de tussentijd hebben we het grootste gedeelte van ons gezelschap voorbij zien komen en is Dieni nog een keer teruggeweest naar haar kamer om antwoord te geven op de `roep van de natuur`. Pas om half negen gaan de liftdeuren open en kijken we in een vrijwel lege lift. Maar niet voor lang. Het volgende kwartier staan we als haringen in een ton en doen we alle verdiepingen, tot de 25ste aan toe, nog minimaal één keer aan. Maar met een half uur vertraging zijn we dan eindelijk toch op weg. Vertrek eerst in oostelijke richting en volgen de Carratera Central, de 1100 km lange snelweg die alle provinciehoofdsteden met elkaar verbindt. We zijn nog geen half uur onderweg of onze bus wordt aan de kant gezet; controle door het eigen busbedrijf. Het oponthoud duurt niet lang, alleen de papieren worden gechecked, maar Yoeri is `not amused`.
Onderweg passeren we een transport van gevangenen, een vrachtauto zonder ramen, geëscorteerd door een aantal politiewagen. Volgens Yoeri zullen ze waarschijnlijk worden ingezet in een vorm van werkvoorziening, bijvoorbeeld het handmatig maaien van de bermen. Een activiteit die we inderdaad regelmatig uitgevoerd zien worden. Er zijn vele manieren te bedenken om in de gevangenis te komen maar het voorbeeld wat door Yoeri wordt geschetst, is kenmerkend voor de controle van de Staat; het is boeren verboden om voor eigen gebruik een rund te slachten. Ze kunnen hiervoor wel tot 8 jaar gevangenis veroordeeld worden, dat is zelfs meer dan voor het omleggen van je schoonmoeder. Vlees koop je immers in de Staatswinkel, ook al zou je zelfvoorzienend kunnen zijn. Zelfs zieke en dode dieren moeten bij de politie worden aangemeld, die ze uiteindelijk komt verwijderen.

Vervolgens steken we het eiland dwars over naar het zuiden in de richting van het Ciénaga (moeras) de Zapata. De koffiestop wordt gecombineerd met een bezoek aan een krokodillenkwekerij, criadero de Cocodrilos. Een fraai park met allerlei beesten, maar de meeste aandacht gaat toch echt wel uit naar de Cubaanse krokodil. Vanaf een door houtrot aangetaste steiger kunnen we de afschrikwekkende beesten `bewonderen`. Tientallen beesten liggen roerloos als boomstammen half in het water, half op het land. Tot het moment dat ze met een hengel, Meine is de dappere, een stuk aas krijgen voorgeschoteld. Dan komt er meteen meer leven, krioelen ze over elkaar heen en klappen de kaken venijnig op elkaar totdat er één beet heeft. Ook leert Jack ons in dit park dat de door ons zelf benoemde snijbonen boom, familie is van de Mimosa.
We rijden verder richting Varkensbaai en passeren Central Australia, een voormalige suikerraffinaderij. Ooit zijn er in Cuba 156 suikerfabrieken operationeel geweest. De suiker werd gebruikt als ruilhandel met andere socialistische landen voor o.a. brandstof en medicijnen. Na de val van de muur en het beëindigen van de koude oorlog is een groot deel van de afzetmarkt voor suiker verloren gegaan en momenteel zijn er op Cuba nog maar 48 fabrieken over. We vervolgen onze weg over een lange uitgestrekte weg dwars door het moerasachtige Zapata richting kust. We gebruiken de lunch in Punta Perdiz, gelegen aan de oostkant van de Varkensbaai. We bevinden ons op historische grond. Het is op deze plek waar op 17 april 1961 een groep, door de Amerikaanse CIA getrainde Cubaanse bannelingen, aan land kwam om te trachten het bewind van Fidel Castro omver te werpen. De aanval, met luchtsteun vanuit Amerika, mislukte vooral doordat de Cubaanse burgers, tegen de verwachting van de Verenigde Staten in, niet tegen Castro in opstand wensten te komen. De koude oorlog bevindt zich in dat jaar op een hoogtepunt. Na drie dagen strijd werden de contra-revolutionairen verslagen. Om een internationale crisis te voorkomen – Cuba werd immers gesteund door de Sovjet Unie en een escalatie had desastreuze gevolgen kunnen hebben – stopten de Verenigde Staten met hun luchtaanvallen en lieten de contra-revolutionairen aan hun lot over……O ja, we zaten aan de lunch in Punta Perdiz; een prima buffet met kip, rijst met bonen, vis, rundvlees, vruchten en snorkelen toe. Want het is `all-inn`. Het grootste gedeelte van het gezelschap blijft op een bedje liggen uitbuiken aan de rand van de baai. Erik, Els, Indra, Anja, Mario en Peter willen ook wel zien hoe de onderwaterwereld er hier uitziet. Nou, dat viel niet tegen. Op zo`n dertig meter uit de kust een rif met prachtig, vrijwel onbeschadigd koraal en fraaie vissen. Tegen half vijf wordt het hoog tijd om weer op te breken. We hebben nog zo`n anderhalf uur te gaan naar onze volgende overnachtingplaats Cienfuegos.
Voor het diner splitst de groep zich; Meine, Willy, Johannes en Tineke geven er de voorkeur aan om in het hotel te eten. De rest van de groep gaat, op voorspraak van DJ, op pad naar een restaurant fraai gelegen aan het water. Tenminste dat denk ik, want het is inmiddels stikdonker geworden. We zijn vandaag de enige gasten en het hek moet nog van het slot worden gehaald. Het eten wordt bereid in een open keuken en het varkensvlees wordt buiten op een boomstronk mals geslagen. Prima eten, alleen veel te veel. We besluiten met koffie en thee in fraaie koppen uitgeserveerd. Alleen Fred neemt de `koffie-verkeerd` wel erg letterlijk.
Havana – Guama – Cienfuegos (afstand 280 km)